Inhoudsopgave


LIBRIJESCHOEN

Artikel is verschenen in Overijsselse Historische Bijdragen 100, 1985. En in ROB overdrukken Nr. 269.


Afb. 10. Zwolle, stadsgracht. l7de-eeuwse kinderschoen; zoollengte: 16.5 cm.

Zwolle

In 1983 werd in een beerput aan de Pletterstraat te Zwolle een bijzonder 16e-eeuws kinderschoentje gevonden (1), ook in 1984 heeft Zwolle een bijzondere kinderschoen opgeleverd. Beide schoentjes zijn gevonden door de heer E. Dikken te Zwolle. Ditmaal was het de stadsgracht die een kleine schat prijs gaf. Dit schoentje stamt uit de l7de eeuw en is van een type dat in die tijd over geheel Europa populair was. Zowel mannen als vrouwen droegen dit model. Gewoonlijk wordt dit type schoen gesloten met twee even lange banden, die aan de hielpanden vastzitten. Beide banden reiken tot het midden van de wreef en liggen op het voorblad of op de tongvormige verlenging van het voorblad. De banden worden middels een veter, strik of roset op de wreef gesloten. Het bijzondere aan dit Zwolse schoentje is de afwijkende wijze van sluiten en wel door middel van een gespje. Het gespje is een eenvoudig rond ijzeren ringetje met een angel. Het gespje bevindt zich aan de linker zijde van de schoen, hetgeen deze tot een linker schoen maakt omdat zijdelings geplaatste gespen e.d. steeds op de buitenzijde van de schoen zitten. Het bandje dat als sluitriempje fungeert, is zo lang dat het via een geleidelusje in de tong over de wreef reikt en aansluit op het gespje. Vermoedelijk is dit schoentje per ongeluk in de gracht beland. De slijtage is betrekkelijk gering en ook het gespje is nog aanwezig. Doorgaans werden de gespen afgesneden om ze opnieuw te gebruiken. De zoollengte van het Zwolse schoentje bedraagt 16,5 cm, hetgeen neerkomt op maat 25.

Door het vinden van dit schoentje is tevens een andere vondst van betekenis geworden, namelijk een vondst uit Oudeschans (2). Ook in dat geval is er sprake van een kinderschoen met een lange sluitband en een tong met een geleidelus. Omdat van dat schoentje het hielpand met de gesp ontbrak, bleef het onduidelijk hoe het schoeisel gesloten werd. De boven behandelde twee schoentjes zijn de enige twee ons bekende exemplaren van dit type met zijdelingse gespsluiting.



    Literatuur

  1. 0. Goubitz in: Overijsselse Historische Bijdragen 98, 1983, 126-127.

  2. 0. Goubitz, Twee schoenen..., in: Observantenklooster Amersfoort, public. AWN-Amersfoort 1982.